W dniu 15 czerwca 2024 r. na PGE Narodowym w Warszawie odbył się 27. Piknik Naukowy Polskiego Radia i Centrum Nauki Kopernik. Jest to jedna z największych plenerowych imprez popularyzujących naukę w Europie, która w tym roku zgromadziła ponad 100 wystawców i 36 tysięcy gości, szacujemy, że nasze stoisko odwiedziło blisko tysiąc osób.
Hasło przewodnie tegorocznej imprezy brzmiało: „Nie do wiary!”. W nawiązaniu do niego prowadziliśmy symulację badania ankietowego, w którym podjęliśmy kwestię zaufania do nauki w kontekście krytycznego podejścia do treści oraz źródeł informacji. Badaliśmy, czy goście Pikniku Naukowego przyjmują twierdzenia naukowców „na wiarę” – na zasadzie zaufania do autorytetu nauki, czy raczej mają zwyczaj weryfikowania treści, z którymi się spotykają, w tym treści o charakterze naukowym. Zainteresowane osoby po udzieleniu odpowiedzi na pytania ankiety mogły sprawdzić, jak ich własne odpowiedzi wyglądają w świetle statystyk (np. czy znajdują się ze swoim podejściem do tematu w grupie większościowej czy mniejszościowej), na tablicy tworzyliśmy „żywy wykres”, zaznaczając intensywność występowania różnych rodzajów postaw w kolorowych słupkach.
Dla poszukujących wyzwań intelektualnych, ambitnych i zaangażowanych gości Pikniku Naukowego przygotowaliśmy aktywność „czarne skrzynki”, której tematem jest możliwość weryfikowania informacji, jeśli nie jesteśmy ekspertami w danej dziedzinie. Jest to nawiązanie do koncepcji Bruno Latoura, francuskiego socjologa i filozofa nauki, mówiącej, że w czarnych skrzynkach kryje się fachowa wiedza, która nas onieśmiela, albo której nie potrafimy bądź pozornie nie potrafimy zweryfikować. Zawartość czarnych skrzynek to również badania naukowe czy statystyczne oraz metodologia tych badań. Często wydaje się, że nie mając wiedzy fachowej, nie mamy możliwości „rozbrojenia” czarnych skrzynek. Czy naprawdę jesteśmy bezbronni wobec zawartości czarnych skrzynek i musimy przyjmować rezultaty badań „na wiarę”? W niniejszej aktywności staraliśmy się pokazać, że nie jesteśmy bezbronni oraz jak weryfikować zawartość czarnych skrzynek.
W naszym stoisku działał również kącik dziecięcy z kolorowankami, grą „Mini spis” oraz aktywnością „Co lubimy jeść? Zabawa ze statystyką”, gdzie mieliśmy wielkoformatowy kolorowy „żywy wykres” wprowadzający w świat statystyki najmłodszych uczestników imprezy.
Serdecznie dziękujemy wszystkim pracownikom Urzędu Statystycznego w Warszawie, którzy reprezentowali urząd podczas imprezy. Wspólne uczestnictwo w Pikniku Naukowym pozwala rozszerzyć zakres promocji naszych działań i produktów, daje nam cenną możliwość zaprezentowania dokonań i możliwości statystyki publicznej w formie bezpośrednich spotkań z różnorodnymi odbiorcami danych.