Celem niniejszego opracowania jest wskazanie w województwie mazowieckim obszarów progresu i regresu demograficznego. Analizy rozwoju i rozmieszczenia ludności dokonano na podstawie gęstości zaludnienia powiatów Mazowsza w drugiej połowie XX wieku i pierwszej dekadzie XXI wieku, a także na podstawie przyrostu rzeczywistego ludności w latach 2002–2010, z uwzględnieniem jego składowych – przyrostu naturalnego i ogólnego salda migracji definitywnych. Przemiany ludnościowe w przyjętej do analizy retrospekcji zaprezentowano także dla wszystkich województw kraju.