Zróżnicowanie poziomu rozwoju społeczno-gospodarczego regionów jest zjawiskiem naturalnym, wynikającym z nierównomiernego dostępu do podstawowych czynników produkcji, takich jak kapitał, praca, zasoby mineralne. Różnice potencjału regionów są zgodne z większością teorii rozwoju regionalnego, choć teorie te wywodząc się z odmiennych orientacji naukowych, w rozmaity sposób wyjaśniają zróżnicowaną dynamikę przestrzenną procesów społeczno-gospodarczych.