Sytuacja demograficzna woj. mazowieckiego jako wyzwanie dla polityki społecznej i gospodarczej
A A A30 stycznia br. w siedzibie Wojewody Mazowieckiego odbyła się konferencja pt.: Sytuacja demograficzna woj. mazowieckiego jako wyzwanie dla polityki społecznej i gospodarczej zorganizowana przez Rządową Radę Ludnościową, Mazowiecki Urząd Wojewódzki oraz Urząd Statystyczny w Warszawie. Uczestniczyli w niej przedstawiciele nauki, władz samorządowych i statystyki publicznej. Urząd Statystyczny w Warszawie reprezentowała pani dyrektor Zofia Kozłowska, która w pierwszej sesji szczegółowo omówiła sytuację demograficzną województwa mazowieckiego oraz zastępca dyrektora pani Agnieszka Ajdyn. Konferencja była pretekstem do dyskusji nad działaniami koniecznymi do podjęcia ze względu na zachodzące zmiany demograficzne na Mazowszu. Do najważniejszych z nich należą: niska dzietność, starzenie się społeczeństwa oraz depopulacja obszarów peryferyjnych.
Liczba ludności województwa mazowieckiego systematyczne zwiększa się, jednak rozwój demograficzny województwa jest zróżnicowany przestrzennie. W latach 2011-2015 z ogólnej liczby 42 powiatów 18 było aktywnych demograficznie (tj. zaludniało się), z czego w 13 nastąpił wzrost zaludnienia w wyniku zarówno dodatniego przyrostu naturalnego, jak i dodatniego salda migracji. W pozostałych 24 powiatach zmiany miały charakter regresywny; a w 19 z nich przyrost naturalny i saldo migracji były ujemne.
Pomimo wzrastającej liczby urodzeń wciąż nie jest gwarantowana prosta zastępowalność pokoleń. W 2015 r. współczynnik dzietności ogólnej wyniósł 1,409, co oznacza, że na 1 kobietę w wieku rozrodczym (15-49 lat) przypadało 1,4 urodzonych dzieci. Wielkość optymalna – określana, jako korzystna dla stabilnego rozwoju demograficznego – to gdy na 1 kobietę w wieku 15-49 lat przypada średnio 2,10-2,15 urodzonych dzieci. Ludzie młodzi coraz później decydują się na założenie rodziny i posiadanie dziecka. W 2015 r. mediana wieku kobiet rodzących pierwsze dziecko wyniosła 28,6 lat (w 2011 r. – 27,8).
Na wzrost liczby mieszkańców, poza przyrostem naturalnym, istotny wpływ mają migracje ludności. Województwo mazowieckie od kilkunastu lat charakteryzuje się dodatnim saldem migracyjnym. Jest to wynikiem napływu ludności do Warszawy i ościennych powiatów, głównie w poszukiwaniu pracy. Skutkiem ubocznym tego procesu jest gwałtowne wyludnianie się obszarów peryferyjnych. Szczególnie chętnie migrują osoby młode i wykształcone.
Konferencja cieszyła się bardzo dużym zainteresowaniem uczestników i mediów. Zastępca dyrektora Urzędu, pani Agnieszka Ajdyn w udzielanych wywiadach radiowych i telewizyjnych podkreślała znaczenie i konsekwencje zachodzących zmian demograficznych.